Pomnik Oporu Różnorodności
Tęczowy krzyż wzniesiony w gotyckich murach średniowiecznego kościoła.
Wystawa NOmade bienalle 'Bestia w ogniu’ w Galerii EL fot. Michał Pałczyński
Taki jest efekt współpracy Koalicji Miast Maszerujących z hiszpańskimi artystami Avelino Sali i Eugenio Merino. 8 września Galeria El w Elblągu, bo tam ma miejsce Nomade Biennala Poland 2023, czyli projekt, w ramach którego powieszono tęczowy krzyż, wystawę otworzył wernisaż. Niestety, nasi artyści musieli wrócić do Hiszpanii, więc byli nieobecni, jednak nie żałują. Mówią, że są szczęśliwi, bo zrobili coś, na czym zależało zarówno im, jak i lokalnym środowiskom. Stworzyli przestrzeń na dialog w krytycznym miejscu na europejskiej mapie i to liczy się dla nich najbardziej.
Krzyż tworzą nasze banery – nasze jako całości ruchu aktywistycznego osób LGBTQ+ w Polsce – zebrane z Marszów Równości. Dziś służą jako narzędzie w sztuce, prowokują do myślenia, burzą wyobrażenia, ale później, po zakończeniu wystawy, z powrotem trafią do tęczowych kolektywów. Instalacja robi wrażenie: umieszczona nad drzwiami wejściowymi dawnej sali mszalnej, nie od razu wpada w oko obserwatora. Dopiero gdy ten przejdzie wystawę i odwróci się, zobaczy barwy tęczowe, niosące niemą obietnicę, a także przypomnienie, że jesteśmy i będziemy trwać. Projekt Saliego i Merino jest częścią większego ruchu artystów. Nomade Bienal Poland 2023 jest zbiorem historii ruchu oporu z różnych części świata, w dużej mierze Ameryki Południowej. Na ścianach, podłogach, a nawet z sufitów można zaobserwować wzruszające prace ludzi, których dziedzictwo kulturowe obfituje w swój własny kawałek oporu. Doświadczenie wykluczenia oraz przemocy jest na tyle uniwersalne, że podczas oglądania wystawy często możemy odnieść wrażenie, że chociaż historie narodów są różne, nasze serca biją jednym rytmem.
Tekst: Percy Kowalska